VIX of Volatiliteitsindex: definitie en informatie

Wat is de Volatility Index?

De VIX of Volatility Index is een indicator die in 1993 door de Chicago Board Options Exchange of CBOE werd benadrukt. Het is, zoals de naam al aangeeft, een indicator voor het meten van de volatiliteit van de Amerikaanse financiële markt. Om deze volatiliteit te berekenen en te schatten, is de VIX in essentie gebaseerd op de S&P500 beursindex.

Meer bepaald is de CBOE verantwoordelijk voor de dagelijkse berekening van deze indicator. Deze indicator is in de loop der tijd steeds populairder geworden en wordt nu door veel beleggers in de Verenigde Staten gevolgd. Beter nog, het is zelfs mogelijk om het te verhandelen als een aanwinst.

Een andere veel voorkomende naam voor de VIX-index is "De angstindex" onder Angelsaksen. Dit betekent letterlijk "Fear index" in het Engels. Deze excentrieke naam komt voort uit het feit dat de Volatility Index eigenlijk de nervositeit van de markten meet. De VIX werd oorspronkelijk gecreëerd als een indicator, maar wordt nu meer beschouwd als een index op zich.

Deze index wordt vermeld in procentpunten. Het doel van het verkregen resultaat is om de veranderingen in de S&P 500 over een periode van 30 dagen in de toekomst te benaderen. Deze periode wordt dan geannualiseerd.

Na het succes van de Volatility Index ten opzichte van de S&P 500 zijn er andere indexen ontwikkeld voor het berekenen van de volatiliteit voor andere markten, zoals de VNX, die betrekking heeft op de volatiliteit van de NASDAQ 100, of de VXD, die dit keer wordt gebruikt om de volatiliteit van de Dow Jones beursindex te meten. Maar de VIX blijft de benchmark volatiliteitsindex voor de Amerikaanse markt.

Wanneer en waarom werd de Volatility Index of VIX gecreëerd?

Als we goed kijken naar de geschiedenis van de analyse van de marktvolatiliteit, zien we dat de eerste index in 1986 werd gecreëerd. De professoren Menachem Brenner en Dan Galai waren de eersten die een dergelijke volatiliteitsindicator creëerden. Deze twee professoren publiceerden destijds hun onderzoek naar de volatiliteitsindex onder de titel "New Financial Instruments for Hedging Changes in Volatility" in 1989. Op dat moment werd de ontwikkelde volatiliteitsindex verondersteld de "Sigma-index" te heten. Brenner en Galai overwogen toen om deze indicator te gebruiken als onderliggende index voor derivaten, voornamelijk futures en opties.

Later, in 1992, was het het CBOE, door het werk van professor Robert Whaley, die onderzoek begon met het oog op het creëren van een volatiliteitsindex die kon worden verhandeld en geïndexeerd aan de prijs van opties. Professor Whaley had slechts een jaar nodig om in 1993 een volatiliteitsindex met de naam VIX op te stellen. Bij die gelegenheid zal hij een Volatiliteitsindex presenteren op basis van gegevens van januari 1986 tot 1993.

Hoe en waarom handelen op de VIX als ruilmiddel?

Zoals we zojuist hebben gezien, is de VIX geen eenvoudige volatiliteitsindicator, maar ook een echte index waarop direct gespeculeerd kan worden. Voor de handel in de VIX wordt uiteraard in de eerste plaats gebruik gemaakt van technische analyse, omdat alle grafische analyse-instrumenten er bijzonder goed geschikt voor zijn.

Handelaren die de Volatility Index gebruiken als een actief doen dit meestal als onderdeel van goed geldbeheer. De VIX wordt hier dan ook gebruikt als risico-indicator. Bijvoorbeeld, en in het geval van normale marktvolatiliteit neemt u twee tegelijk met CFD's, een hoge VIX kan u pushen om uw posities te verkleinen en uiteindelijk slechts één lot te nemen. We weten dat wanneer de volatiliteit hoog is, het risico bijna systematisch toeneemt. Het verdient daarom de voorkeur om met één enkele partij genoegen te nemen om dit risico beter te beheersen. De VIX wordt hier vaak vergeleken met de standaard deviatiemaatstaf, die ook wordt gebruikt om de volatiliteit te beoordelen.

Het is ook mogelijk om te speculeren over de prijs van de VIX door gebruik te maken van derivaten, meestal opties of futures. Deze mogelijkheid bestaat sinds 24 maart 2004 voor futures en sinds 2006 is deze index ook toegankelijk via opties. Na de introductie van deze mogelijkheden om de VIX als een actief op zich te verhandelen, is er een aanzienlijke toename van de handel in opties en termijncontracten op deze waarde met meer dan 100.000 contracten per dag nauwelijks 5 jaar na de introductie ervan. Maar voordat u de VIX gaat verhandelen, moet u controleren of dit de Volatility Index is die we hier presenteren, omdat sommige brokers hun eigen volatiliteitsindexen aanbieden.

Tot slot gebruiken sommige gesofisticeerde beleggers ook een beleggingsmethode die gebaseerd is op het marktritme. We weten bijvoorbeeld dat in bepaalde periodes van het jaar, zoals tussen 15 juli en 15 augustus of tussen Kerstmis en Nieuwjaar, de volatiliteit zelden aanwezig is op de verschillende markten. Hierdoor en als we constateren dat de VIX hoog is naarmate deze periodes naderen, nemen sommige handelaren een positie in om erop te verkopen, wat neerkomt op het verkopen van de volatiliteit. Een daling van de prijs van deze index als gevolg van een laag volume van de transacties zal dus waarschijnlijk winstgevend zijn voor hen.

Hoe kunnen de resultaten die worden weergegeven door de Volatility Index of VIX worden geïnterpreteerd?

Om te begrijpen wat de VIX ons vertelt volgens zijn niveau, is het noodzakelijk om ons te verdiepen in zijn geschiedenis. Door de VIX die in het verleden is berekend te toetsen aan de trends die volgden, is het inderdaad mogelijk om een nauwkeurig analysemodel op te stellen. Hier is hoe je een effectieve interpretatie van deze indicator kunt maken:

Ten eerste, wanneer het Volatility Index niveau tussen 10 en 15 ligt, betekent dit dat de markt een vrij lage volatiliteit heeft en dat de beleggers vrij zeker zijn. Dit duidt dus logischerwijs op een bullish trend en geeft dus een koopsignaal.

Wanneer de VIX een niveau tussen 20 en 30 weergeeft, duidt dit eerder op een markt met een hoge volatiliteit en dus een hoge mate van nervositeit. De trend kan echter bullish blijven en het innemen van strategische posities blijkt hier iets delicater en riskanter te zijn.

Tot slot, wanneer het niveau dat wordt weergegeven door de Volatility Index hoger is dan 30, toont dit een zeer hoge marktvolatiliteit aan. Het komt dan vaak voor dat we een aanzienlijke prijsdaling of zelfs een grote crisis zien.

Voordat u uw beleggingsstrategieën echter uitsluitend op deze indicator baseert, dient u zich ervan bewust te zijn dat de VIX niet als zodanig moet worden geïnterpreteerd. Inderdaad, het is niet het niveau van de Volatiliteitsindex die hier het belangrijkst is, maar de evolutie ervan in de loop van de tijd. De door de VIX geregistreerde variaties zullen ons inderdaad meer relevante informatie geven over de gevoelens van beleggers over de markt.

Wanneer de Volatility Index dus de neiging heeft om te stijgen, getuigt het van nervositeit en pessimisme van de kant van de beleggers.

Integendeel, wanneer de VIX-index de neiging heeft te dalen, getuigt het van enig marktoptimisme.

Wat is de historische evolutie van de prijs van de Volatility Index of VIX?

Voordat u begint met de handel in de VIX-index of het gebruik ervan voor uw toekomstige beleggingsstrategieën op de aandelenmarkt, moet u ook kijken naar de geschiedenis ervan. Sinds zijn oprichting heeft deze index inderdaad zeer sterke schommelingen gekend met verschillende stijgingspieken die vanuit economisch oogpunt overeenkwamen met grote gebeurtenissen en specifieke periodes.

Bij verschillende gelegenheden is een VIX-niveau dat de 40 benadert of overschrijdt waargenomen, wat uitzonderlijk is en meestal wijst op een periode van grote crisis vanuit economisch oogpunt met een abnormaal hoge marktvolatiliteit.

Het eerste opwaartse record voor deze index deed zich voor in augustus 1998. De VIX was op dat moment 44,28 als gevolg van de monetaire en financiële crisis die Rusland op dat moment trof. In september 2002 bereikte het VIX-niveau ook een hoogtepunt van 39,69 in het kader van de Enron-affaire. Het hoogste niveau dat ooit door deze index werd bereikt, zal echter het niveau zijn dat tijdens de subprimecrisis werd bereikt, namelijk op 24 oktober 2008 met 79,13 %. Andere gebeurtenissen zullen ook leiden tot een aanzienlijke stijging van deze index, zoals de Griekse crisis met een VIX van 40,95 in mei 2008, de staatsschuldencrisis in de eurozone in augustus 2011 met een niveau van 43,05 42,96 in september van hetzelfde jaar om dezelfde redenen. Tot slot leidde de coronavirus-pandemie in maart 2020 ook tot een VIX van meer dan 40 stuks.

In het licht van deze historische gegevens is de effectiviteit van de Volatiliteitsindex in perioden van grote economische crisis dan ook duidelijk zichtbaar.

Hoe wordt de VIX-index berekend?

Om nog verder te gaan, vraagt u zich waarschijnlijk af hoe het Volatiliteitsindexniveau wordt berekend. In werkelijkheid is deze formule veel te complex voor ons om het hier in detail te beschrijven. U moet echter weten dat er verschillende elementen worden gebruikt. Hier zijn de details:

De formule maakt met name gebruik van de toekomst op de S&P 500, die de rijpheid ervan weergeeft.

• De risicovrije rente op de vervaldag.
• De uitoefenprijs van de optie.
• De eerste prijs onder de toekomstige S&P 500-index.
• De gemiddelde prijs tussen het bod en de vraag van de optie.
• Volwassenheid
• En ten slotte het interval tussen twee oefenprijzen.

Als u meer wilt weten over de precieze formule voor de berekening van de VIX-index, kunt u de verklarende documenten raadplegen die het CBOE op de VIX ter beschikking stelt. Deze documentatie is beschikbaar in het Engels en is de enige bron over deze indicator. In het algemeen is het echter niet nodig om deze formule te begrijpen om de resultaten van deze indicator te kennen en te interpreteren, die u in real time op elk online handelsplatform zal worden verstrekt.

Wat zijn de andere volatiliteitsindexen op de markten?

Zoals we hierboven kort hebben vermeld, is de VIX niet de enige marktvolatiliteits-index, hoewel het de eerste was die werd gecreëerd. Andere indices van dit type zijn vervolgens door de Chicago Board Option Exchange gelanceerd. Deze omvatten de VXN, die de volatiliteitsindex is die gewijd is aan de NASDAQ 100 aandelenmarkt-index, en de VXD, die de volatiliteitsindex is die gewijd is aan de Dow Jones Industrial Average.

We zullen hier niet stilstaan bij andere volatiliteitsindexen, maar er zijn natuurlijk ook andere. De meeste grote beursindexen hebben inderdaad hun eigen volatiliteitsindex, maar de VIX blijft de dichtstbijzijnde ter wereld.

Een aantal veelgestelde vragen